زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

کتاب الحدود (للمنتظری)





« كتاب الحدود» تأليف آیت الله حسینعلی منتظری در باب حد زنا و لواط در سال ۱۴۰۰ ق مى‌باشد. اين كتاب توسط انتشارات دارالفكر قم در ۲۰۰ صفحه به قطع وزيرى و به زبان عربی چاپ و منتشر شده است. مصادر كتاب در پاورقى و فهرست تفصيلى موضوعات در پايان كتاب ارائه گرديده است. مؤلف مطالب خود را ذيل كتاب الحدود« شرائع الإسلام فی أحکام الحلال و الحرام » بيان كرده است.


۱ - انگيزه تأليف



بنا بر آنچه در مقدمه آمده، نگارنده كتاب خود را در پى تقاضاهاى مكرر عده‌اى از اهل علم مبنى بر نگارش كتابى مجزا در باب حدود شرعى نگاشته است.

۲ - ساختار



روش فقه استدلالی و با استفاده از ادله اربعه نوشته شده و شرح مباحث فقهى مندرج در كتاب شرايع علامه حلی است. نگارنده به انعكاس فتاواى برخى از فقهاى شیعه امامیه نيز مبادرت ورزيده است.

۳ - گزارش محتوا



در ابتداى كتاب تعريفى از حدود و تعزیر و فرق بين آنها و وجوب اجراى حدود و فوايد آن ارائه گرديده و سپس تعريف زنا و اثبات وجود حد براى آن مورد بررسى قرار گرفته است. نگارنده همچنين به تعريف وطى به شبهه و فرق آن با زنا پرداخته ودر تبيين آن، دو آيه مربوط به زنا در سوره نساء را شرح و تفسير كرده است.
در ادامه به حكم وطى در دبر زن نامحرم اشاره كرده و شروط اجراى حد و رجم براى زناى محصنه را اختیار ، علم و بلوغ دانسته و موارد سقوط حد همراه با وجود شبهه را بررسى نموده است.
وى اجراى حد براى مصاديق كلى زنا را عدم اكراه در مرد و زن دانسته و در صورت اکراه بر عمل زنا، مهرالمثل و محلق شدن فرزند به شخص مكره را ثابت مى‌داند. تعريف احصان و زناى محصنه و شرايط وقوع چنين زنايى مانند بلوغ، حريت، عقد دايم بودن زنى كه مرتكب زناى محصنه شده، و امه نبودن( كنيز نبودن) را جداگانه بررسى نموده و مسلمان بودن را جزء شرايط احصان و زناى محصنه ندانسته و موارد رجم، يا سنگسار و موارد شلاق زدن در مورد ارتكاب به زناى محصنه را، با مراجعه به ادله روايى، مورد تجزيه و تحليل قرار داده است. وى در همين راستا موارد سقوط حد در زناى محصنه، مفهوم احصان در مورد زن را مورد بحث و بررسى قرار داده و حكم طلاق رجعى زن و زناى او پس از طلاق رجعى را بيان مى‌كند.
اجراى حد زنا براى شخص كور، راه‌هاى اثبات زنا با اقرار ، بينه و علم قاضى، نحوه اجراى حد، شرايط اقرار كردن به زنا و چهار بار بودن اقرار، سقوط حد در صورتى‌كه اقرار چهار مرتبه نباشد، كيفيت اقرار شخص لال و گرفتن دو مترجم براى او و احکام قذف و نسبت دادن به افراد، از موضوعات ديگر اين منبع فقهى است. در مباحث بعدى، احكام بوسيدن، هم بستر شدن، و معانقه بيان شده و احكام اجراى حد براى زنى كه حامله مى‌باشد و احكام اجراى حد براى شخصى كه ابتدا به زنا اقرار كرده، سپس منكر آن مى‌شود بيان گرديده است. در ادامه مباحث كتاب ساير شروط اجراى حد براى زنا و لواط، مساحقه و قيادت به شرح ذيل مورد بحث و بررسى فقهى قرار گرفته است: اثبات زنا با بينه و شهادت چهار مرد عادل، حساب كردن دو زن شاهد به جاى يك مرد شاهد، شرايط شهادت دادن بر زنا، حكم توبه كردن فرد پس از ارتكاب زنا، اقسام حد، حكم شرعى زناى با محارم سببى و نسبى و رضاعى، حكم زنا كردن با بچه‌ها و ديوانگان، احكام زنا كردن با زنان ذمّى، كيفيت اجراى سنگسار، احكام شرعى لواط و حد آن، شرايط اجراى حد براى لواط، كيفيت اقرار به لواط و اثبات آن، كيفيت اجراى حد براى انجام لواط، حكم لواط كردن با عبد يا غلام، احكام مساحقه و اجراى حد براى زنانى كه مساحقه مى‌كنند، كيفيت اجراى حد براى فردى كه ترتيب انجام عمل زنا را مى‌دهد( قيادت)، و فروعات فقهى مربوط به مباحث مزبور.
[۱] كتاب الحدود، آيت الله حسينعلى منتظرى، ج۱، ص۳ .


۴ - پانویس


 
۱. كتاب الحدود، آيت الله حسينعلى منتظرى، ج۱، ص۳ .


۵ - منبع



نرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی



رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب فقهی شیعه




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.